Afgelopen week heb ik samen met collega’ s twee workshops gegeven met als titels: ‘ Hoe voorkom ik het zwarte gat’ met Lara de Die en ‘ Hoe hoog leg ik mijn lat?’ met Annemarie van Geel.
Angst voor het niet weten van de toekomst
Wat mij opvalt is dat de meeste studenten bang zijn voor de toekomst omdat ze niet weten hoe die toekomst er uit ziet en dat voelen ze als een belemmering, als stress. Ze hebben dan ook de neiging om te luisteren naar mensen die het wel weten: ouders, vrienden, deskundigen en de maatschappij. Grote kans is dat ze op grond van die angst verkeerd kiezen omdat ze niet naar hun eigen gevoel luisteren. Volgens mij is dit een van de belangrijkste reden waarom na het eerste jaar 35 procent HBO-studenten uitvalt en 24 procent van de Universitaire studenten. Ook wanneer de student aan het einde van zijn studie komt, komt dezelfde angst naar boven voor het Niet Weten naar boven.
Maar de toekomst kun je nu eenmaal niet controleren en je kan niet weten hoe die er uit gaat zien. Ik heb daar eerder over geschreven indagblad Trouw.
Bij het Niet weten start juist de persoonlijke ontwikkeling
Naar mijn idee is er veel te weinig aandacht voor het ‘Niet Weten’. En dat is gek. Universitair onderzoek gaat juist uit van dit ‘Niet Weten’. Je stelt een onderzoeksvraag omdat je iets niet weet waar je meer van wil weten en vervolgens ga je data verzamelen om erachter te komen wat je niet weet. Hetzelfde zou moeten gebeuren met iets wat nog belangrijker is dan onderzoek: je eigen loopbaan, je eigen geluk.
De uitdaging is nu om je open te stellen voor het niet weten, want juist dan is alles mogelijk. Zoals we bij de workhop: ‘ hoe voorkom je het zwarte gat’ gedaan hebben: ga in het zwarte gat staan en ervaar dat het helemaal niet erg is.
Wanneer je het Niet Weten aanvaardt als een noodzakelijkheid en juist ziet als een kans om je verder te ontwikkelen, dan stel je je zelf open voor die onzekere toekomst en heb je meer kans iets te vinden wat bij jou hoort. Dan laat je je niet door angst leiden en geef je ook minder gehoor aan de verwachtingen van anderen.
Binnenkort ga ik weer workshops houden met als titel: ‘Ik weet het niet’. Samen met Paul van der Velde, hoogleraar hindoeïsme en boeddhisme ga ik in juni een weekend geven in het klooster in Huissen onder de titel:de edele kunst van het niet weten.